Η Αμερική και «ο καμικάζι»

Ακούγοντας τον Αμερικανό Πρόεδρο να ζητάει από τους Ευρωπαίους και πρωτίστως, τη Γερμανία να στηρίξουν την Ελλάδα, ξαφνικά το μυαλό μου πήγε πολλά χρόνια πίσω. Στο 1996 όταν ο πρώην Πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης είχε πει στη Βουλή το ιστορικό «ευχαριστούμε τους Αμερικανούς» υποστηρίζοντας ότι η παρέμβασή της Αμερικής στην κρίση των Ιμίων απέτρεψε ένα νέο ελληνοτουρκικό πόλεμο. Αν ο πρώην πρωθυπουργός δεν είχε ακούσει τέτοιο κράξιμο για αυτή την φράση που τόλμησε να ξεστομίσει μπροστά σ’ ένα κατεξοχήν αντι-αμερικανικό ελληνικό ακροατήριο, ίσως ο Γιώργος Παπανδρέου σήμερα να θεωρούσε σκοπίμο να στείλει τις δικές του δημόσιες ευχαριστίες προς την πλευρά του Μπάρακ Ομπάμα. Και ίσως να δικαιολογούνταν μία τέτοια κίνηση αν υποθέσουμε ότι η αλλαγή στάσης της Γερμανίας- μέσα σε ένα 24ωρο- για να στηριχθεί με πρόσθετο πακέτο βοήθειας η Ελλάδα, οφείλεται κατά κύριο λόγο στις αμερικανικές πιέσεις.

Ακόμα κι έτσι να είναι τα πράγματα, είναι σαφές ότι η Αμερική θα λειτουργούσε το ίδιο υποστηρικτικά οποιοδήποτε κράτος- μέλος κι αν βρισκόταν στη θέση της χώρας μας. Η στήριξη που μας έδωσε δεν ήταν εθνική αλλά οφείλεται σε λόγους καθαρού οικονομικού ρεαλισμού και συμφέροντος της ίδιας. Το είπε άλλωστε ο ίδιος ο Αμερικανός Πρόεδρος ότι αν απασφαλιστεί η βόμβα της χρεοκοπίας μέσα στην ευρωζώνη, η έκρηξη θα είναι τόσο ισχυρή που θα είναι αρκετή για να σπρώξει την αμερικανική οικονομία σε μία νέα, δεύτερη και ακόμα βαθύτερη κρίση από αυτήν που πέρασε πριν λίγα μόλις χρόνια. Οι Αμερικανοί είναι πρακτικός λαός. Δεν τους ενδιαφέρει με ποιον τρόπο θα βρουν οι Ευρωπαίοι τη λύση που χρειάζεται για την Ελλάδα και την ευρωπαϊκή κρίση χρέος. Αν αυτή θα επέλθει με αναδιάρθρωση, έκδοση ευρωομολόγου, επαναγορά ομολόγων ή ο,τιδήποτε άλλο. Τους ενδιαφέρει να αποφευχθεί πάση θυσία ένας δυνατός χρηματοπιστωτικός σεισμός πολλών ρίχτερ που θα σημάνει η χρεοκοπία της Ελλάδας ή οποιασδήποτε άλλης ευάλωτης ευρωπαϊκής οικονομίας. Πρωτίστως όμως της χώρας μας, αφού αυτή είναι οικονομικά, τη δεδομένη στιγμή, με το ένα πόδι στον τάφο.

Όσο κι αν ο Μπερνάν Μπερνάνκι της Fed καθησυχάζει ότι η επιστροφή στην ανάπτυξη θα έρθει για την αμερικανική οικονομία- με αργούς ρυθμούς μεν, αλλά θα έρθει- η αλήθεια είναι ότι η οικονομία της Αμερικής κινδυνεύει με ένα πολύ δυνατό κρυολόγημα στην περίπτωση που η ευρωζώνη αρχίζει να βήχει, πολλώ δε μάλλον στην περίπτωση μίας πνευμονίας της ευρωπαϊκής οικονομίας. Η Ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ χρησιμοποιεί μέχρι στιγμής το όπλο της χαλαρής νομισματικής πολιτικής που έχει στα χέρια της, αλλά το ερώτημα είνα για πόσο ακόμα. Το δημόσιο χρέος της χώρας και τα ελλείμματα αυξάνονται με καλπάζοντες ρυθμούς και αν Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι δεν αποφασίσουν μέχρι τον Αύγουστο να αυξήσουν το όριο δανεισμού, τότε είναι ορατός ο κίνδυνος- όπως εκτιμούν Αμερικανοί οικονομολόγοι και όχι μόνο- ενός νέου οικονομικού κράχ όχι μόνο για την Αμερική αλλά και για ολόκληρο τον κόσμο. Χθες, μάλιστα, σε έκθεσή της η Fed περιγράφει την αμερικανική οικονομία ως «δύο ταχυτήτων» αφού περιφέρειες των ΗΠΑ σημειώνουν σημαντική οικονομική επιβράδυνση, ενώ εκτός από την απειλή υποβάθμισης της πιστοληπτικής της ικανότητας, στην Αμερική έχουν αρχίσει να ακούγονται έντονες οι φωνές όσων μιλούν ακόμα και για την προοπτική μίας ήπιας πτώχευσης. Απ’ όλα αυτά καταλαβαίνει κανείς ότι ο Μπάρακ Ομπάμα έχει πολλά άλλα και πολύ σοβαρότερα προβλήματα για να ασχοληθεί για να προσθέσει στο κεφάλι του ακόμα έναν πονοκέφαλο της χρεοκοπίας μίας ευρωπαϊκής χώρας. Η στάση του Αμερικανού Προέδρου είναι όχι μόνο απόλυτα λογική αλλά και επιβεβλημένη για να αφήσει άλλο τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να παίζουν το κρυφτό ή, καλύτερα, την κολοκυθιά μεταξύ τους.

Τώρα, βέβαια, κάποιοι στην Ελλάδα διαβάζοντας όλα αυτά θα νιώθουν πολύ ευχαριστημένοι γιατί έτσι όπως εξελίσσεται η κατάσταση τους νομιμοποιεί να πιστεύουν στην άποψη που λέει ότι «δεν θα μας αφήσουν να χρεοκοπήσουμε γιατί δεν τους συμφέρει». Πράγματι, ίσως να ‘ναι κι έτσι. Ακόμα, κι αν είναι εξ’ ολοκλήρου σωστή αυτή η άποψη, αυτό δε σημαίνει ότι θα συνεχίσουν για πολύ ακόμα κάποιοι άλλοι να πληρώνουν για ‘μας. Άποψή μου είναι ότι η λύση στο πρόβλημα της Ελλάδας δεν μπορεί να γεννηθεί από αυτήν την αντίληψη που λέει ότι «αφού κι αυτοί τρέμουν τη χρεοκοπία μας, τότε κι εμείς ήρθε η ώρα να τους τρίξουμε τα δόντια». Σήμερα δημοσίευμα μεγάλης αμερικανικής εφημερίδας αναφερόμενο σε εμάς έχει τίτλο «η Ελλάδα δεν ήταν χώρα. Ήταν ένα πάρτυ». «Πάρτυ γιατί κανείς δεν πλήρωνε τους φόρους που του αναλογούσαν. Πάρτυ γιατί το κράτος ξόδευε για να τρέφει έναν αδηφάγο δημόσιο τομέα. Πάρτυ γιατί οι εργαζόμενοι συνταξιοδοτούνταν στα 53 έτη». Και σε αυτά προσθέτω κι εγώ ότι ήμασταν ένα ατελείωτο «πάρτυ» του οποίου τον λογαριασμό καλούμαστε σήμερα να πληρώσουμε. Δυστυχώς, όμως, κατά κύριο λόγο τα σπασμένα αυτού του «πάρτυ» δεν τα πληρώνουν κατ’ ανάγκη ούτε αυτοί που τα έσπασαν ούτε αυτοί που το οργάνωσαν, ίσως και πολλοί που ούτε καν συμμετείχαν σε αυτό. Και σε αυτούς -όσο κι αν δε θέλουμε να το ομολογήσουμε- συμπεριλαμβάνονται σήμερα και οι Ευρωπαίοι εταίροι μας οι οποίοι δεν χρωστούν σε τίποτα να έχουν σύμμαχο μία χώρα στην περίπτωση που ακολουθήσει αυτό που πολλοί προτείνουν. Δηλαδή να απειλήσει να γίνει «καμικάζι» εκβιάζοντας ότι αν αυτοπυρποληθεί- δηλαδή χρεοκοπήσει- θα σαρώσει και αυτούς.Δημοσιεύτηκε στο Protagon.gr