Ο εκνευρισμός του Σαμαρά και το χρέος
Δεκέμβριος 2012. Σε μία αίθουσα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις Βρυξελλες, δημοσιογράφοι-εκπρόσωποι ελληνικών μέσων ενημέρωσης περιμένουμε υπομονετικά τον Έλληνα Πρωθυπουργό για την άτυπη ενημέρωση πριν επιστρέψει πίσω στην Αθήνα. Ο Αντώνης Σαμαράς φθάνει με αέρα ικανοποίησης για την συμφωνία που είχε… «πετύχει», παρότι αυτή προέβλεπε μεταξύ άλλων ότι α) το σύνολο των συμφωνηθέντων πρωτογενών πλεονασμάτων- και το 30% πιθανών επίπλεον αυτών- της χώρας μας για τα επόμενα πολλά χρόνια θα πηγαίνει για την αποπληρωμή του χρέους, και β) ότι οι Ευρωπαίοι αναλαμβάνουν δυνητικά και μόνο την δέσμευση να επανεξετάσουν μια ελάφρυνση χρέους στο μέλλον χωρίς αυτό σκοπίμως να ορίζεται χρονικά. Εντούτοις ο τότε Πρωθυπουργός δεν κρύβει τον ενθουσιασμό που αυτός με τη σειρά του τροφοδοτεί την ψευδεπίγραφη προοπτική του success story που αρχίζει να ξεδιπλώνεται το επόμενο διάστημα.
Στις ερωτήσεις που του τίθενται απαντά με πειθώ και πίστη ότι τα πράγματα είναι έτσι όπως τα λέει. Μία πιθανή εξήγηση είναι ίσως επειδή η μαύρη λίστα που έκεινη την εποχή έμπαινε όποιος διανοούνταν να φέρει αντίρρηση στην κυβερνητική επιχειρηματολογία, ήταν το αόρατο αντικίνητρο στην συνείδηση πολλών δημοσιογράφων να μην το ρισκάρουν. Έτσι η άτυπη ενημέρωση κυλά σε κλίμα συνταύτισης από απόψεων μεταξύ του Πρωθυπουργού που την κάνει και μερίδας εκπροσώπων του τύπου που την καταγράφουν. Μετά από κάποια ώρα, έρχεται και η δική μου σειρά. «Πόσο βέβαιος είστε ότι οι πιστωτές μας στην Ευρώπη θα τηρήσουν την δέσμευση τους για ελάφρυνση χρέους;» ρωτώ τον Σαμαρά. «Τι είναι αυτά που λέτε;» είναι η άμεση απάντηση που εισπράττω. «Τι εγγυήσεις έχετε ότι μας δώσουν την ελάφρυνση χρέους τα επόμενα χρόνια όταν στις διαπραγματεύσεις ήταν τόσο αρνητικοί για κάτι τέτοιο;» τον ρωτάω επιμένοντας. Όσο επαναλαμβάνω την ερώτηση μου, παρακολουθώ τον Σαμαρά να κλείνει το μικρόφωνό του και συνοφρυωμένος γυρίζει προς το πλευρό του Υπουργού του που καθόταν δίπλα του. Ενώ βρισκόμουν ακριβώς απέναντι του και σε πολύ μικρή απόσταση καθώς του κάνω την ερώτηση, ακούω τον Σαμαρά να του λέει «τι λέει μωρέ αυτός; Τι μαλακίες λέει;«. Αν και ξαφνιάζομαι από την αντίδραση του, προσπαθώ να δείξω ότι δεν πτοούμαι. Ο Σαμαράς δεν ανοίγει ξανά το μικρόφωνό του. Αρνείται να μου απαντήσει και τον λόγο παίρνει ο Κωστής Χατζηδάκης που προσπαθεί να σώσει την κατάσταση κλείνοντας την συζήτηση χωρίς φυσικά επί της ουσίας απάντηση. Λίγες εβδομάδες μετά όταν έμεινα χωρίς δουλειά, συνειδητοποίησα τι σήμαινε πραγματικά εκείνη η «μαύρη λίστα» του τότε Μαξίμου.
Το περιγράφω ως γεγονός γιατί αξίζει να το διαβάσει κάποιος όχι απλά μόνο ως έλλειμμα πολιτικής ανεκτικότητας στην διαφορετική άποψη και πρωτίστως την δημοσιογραφική κριτική. Ένα έλλειμμα που μόνο με στοιχείο του ευρωπαϊκού πολιτικού πολιτισμού δεν συνάδει. Αλλά βασικά ως μία ακόμη απόδειξη ότι το προβληματικό στοιχείο όσων κυβέρνησαν την χώρα τα τελευταία χρόνια απο το ξέσπασμα της κρίσης μέχρι σήμερα είναι ότι αναλάμβαναν δεσμεύσεις ή έπαιρναν υποσχέσεις πανηγυρίζοντας εφήμερα και ενδιαφερόμενοι μόνο για το πώς οι ίδιοι και οι κυβερνήσεις τους θα καρπωθούν πολιτικά κάτι που εκείνη την δεδομένη στιγμή παρουσίαζαν βραχυπρόθεσμα ως επιτυχία, μακροπρόθεσμα όμως ήταν ακόμα ένα ακόμα επεισόδιο στο ίδιο σικέ παιχνίδι που εξακολουθεί να παίζεται έχοντας ως βασικό κανόνα του την παραγραφή ευθυνών. Ευτυχώς ακόμα τουλάχιστον όχι από την μνήμη.
Υπενθυμίζω ότι εκείνη η υπόσχεση για την ελάφρυνση χρέους που η κυβέρνηση Σαμαρά είχε παρουσιάσει ως δεδομένη ένεκα της συμφωνίας του 2012, αρχικά αναβλήθηκε για μετά τις γερμανικές εκλογές, εν συνέχεια για μετά τις ευρωεκλογές και πάει λέγοντας με αποτέλεσμα και πάλι η χώρα να παραμένει δέσμια αυτής της ίδιας υπόσχεσης ως δαμόκλειος σπάθη για την επανάληψη σήμερα της γνωστής ιστορίας. Απλά με άλλα αυτήν την φορά πρόσωπα και πρωταγωνιστές.