Η Αμερική να αγαπήσει και πάλι τον εαυτό της
Και πάλι στην Αμερική. Και πάλι ακόμα ένας ένοπλος. Ξανά πυροβολισμοί. Νέα ανθρώπινα θύματα. Δεν έχει σημασία αν μεταξύ αυτών συγκαταλέγεται η Αμερικανίδα Γερουσιαστής που δίνει μάχη για να κρατηθεί στη ζωή ή ένα μικρό κορίτσι μόλις 9 ετών που εξέπνευσε τελικά στο δρόμο προς το νοσοκομείο. Το μακελειό του Σαββάτου είναι οδυνηρό για όλη την Αμερικανική κοινωνία. Όχι μόνο λόγο του θλιβερού απολογισμού που προκάλεσε. Αλλά γιατί είναι σαν να τραβάει ξανά την Αμερική από το μανίκι της ιστορίας της, σέρνοντάς την στο σκοτεινό δωμάτιο του γενικευμένου φόβου και ανασφάλειας.
Από ‘δω, δηλαδή, που τα τελευταία δέκα χρόνια κυρίως- μετά την 11η Σεπτεμβρίου- προσπαθεί να ξεφύγει. Μάταια όμως, όπως δείχνουν τα πράγματα. Οι υποχωρήσεις που έχει κάνει η αμερικανική κοινωνία για να αγοράσει λίγο παραπάνω από το ιδανικό της ασφάλειας είναι πολλές. Όχι όμως ικανές- όπως φαίνεται- για να την κάνουν να νιώσει ξανά ελεύθερη χωρίς τον εφιάλτη ενός οπλισμένου μανιακού δολοφόνου που μπορεί να βρεθεί σε οποιαδήποτε γωνία, εκεί που δεν το περιμένει κανείς, παίρνοντας στο λαιμό του δεκάδες ανθρώπινες ψυχές.
Το αιματηρό συμβάν στην Αριζόνα ανοίγει εδώ στην Αμερική μία συζήτηση- μεταξύ άλλων- για την ανάγκη καλύτερης φρούρησης και προστασίας των μελών του Κογκρέσου. Μία συζήτηση τουλάχιστον παραπλανητική που δεν απαντάει στην καρδιά του προβλήματος. Ο Αμερικανός Πρόεδρος Ομπάμα είπε ότι «τέτοιες πράξεις βίας δεν έχουν θέση σε μία ελεύθερη κοινωνία». Η κοινωνία της Αμερικής, όμως, εκτός από φοβισμένη είναι πράγματι και ελεύθερη; Οι ενδείξεις λένε πως όχι. Γιατί εκεί που δεν υπάρχει ασφάλεια είναι επόμενο η ελευθερία να εκλείπει. Ή για να το πω διαφορετικά, όταν μία πολιτική αντιλαμβάνεται την ασφάλεια του πολίτη ως όρο αστυνομοκρατίας, τότε το έλλειμμα ελευθερίας που προκύπτει είναι ταυτοχρόνως και η μεγαλύτερη πηγή απόρροιας αυτής της ανασφάλειας.
Λίγο πολύ αυτή είναι η παγίδα στην οποία έχει πέσει η Αμερική σήμερα. Είναι ένας φαύλος κύκλος από τον οποίο δύσκολα μπορεί να ξεφύγει. Η διαφυγή από το οποίο απαιτεί χρόνο και επίπονες προσπάθειες για να αλλάξει άρδην η φιλοσοφία μίας χώρας που η κοινωνία επί δεκαετίες γαλουχήθηκε με την ιδέα της υπέρτερης δύναμης. Μία φράση που μου αρέσει και χρησιμοποιώ συχνά όταν αναφέρομαι στην Αμερική είναι του Τόκβιλ που είχε κάποτε πει ότι «η Αμερική μεγαλουργεί όσο τόσο λόγω του πλούτου και της δύναμής της, αλλά χάρη στην ικανότητά της να διορθώνει τα λάθη της». Λάθη έχει κάνει σίγουρα πολλά. Μερικά από αυτά έχει διορθώσει, άλλα πάλι όχι. Όσο όμως οι πολίτες της συμβιβάζονται με την ιδέα του θανάτου γύρω τους και περιστατικών, όπως αυτό στην Αριζόνα και πολλών άλλων, τα πράγματα γίνονται όλο και πιο σύνθετα. Και τότε, μία απλή αυτοκριτική για το τί φταίει, δε φτάνει για να βγάλει αυτόν το λαό από το τέλμα του προσωπικού και συλλογικού του αδιεξόδου. Μπαίνοντας στη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα, ζητούμενο για την Αμερική δεν είναι να αποδείξει ούτε τον πλούτο ούτε τη δύναμή της. Αλλά να στρέψει την προσοχή και το ενδιαφέρον της προς τα μέσα. Προς τον ίδιο της τον εαυτό. Να τον γνωρίσει καλύτερα. Να τον συγχωρέσει. Κυρίως όμως να τον ξαναγαπήσει πραγματικά.